De historie van Niskikigoi
De historie van Niskikigoi
Zoals de meesten van jullie wel weten liggen de roots van onze koi in Japan, meer specifiek de Niigata provincie in het Westen van dit vulkanische eiland. Hoewel Niigata nog veel historische plaatsen kent bij de van oudsher traditionele Japanners, is het in vrijwel niets meer te vergelijken met de situatie zo’n 150 jaar geleden, toen de eerste koi het levenslicht zagen. De bevolking bestond toentertijd voornamelijk uit rijstboeren die op de vruchtbare vulkaangrondgrond tot aan de dag van vandaag de beste rijst ter wereld verbouwen.
Sneeuw
In het Niigata gebergte vallen in de winter vele meters sneeuw, als gevolg van de geografische ligging en het feit dat het er flink koud kan worden. Tegenwoordig zitten er in de belangrijkste verbindingswegen sproeiers die warm water op het wegdek spuiten, waardoor de sneeuw smelt en deze wegen begaanbaar blijven. Vroeger waren deze wegen langere tijd onbegaanbaar door de metershoge sneeuw en was de bevolking enkele maanden per jaar afgesloten van de buitenwereld. Men was op zichzelf aangewezen en moest overleven op een dieet van rijst, aangevuld met vis voor de nodige eiwitten. De meest geschikte vis hiervoor was de gewone karper (consumptiekarper), welke in houten bakken onder het huis werden gekweekt. Je moet namelijk weten dat de meeste huizen op palen stonden, om te voorkomen dat ze onder de sneeuw zouden verdwijnen.
Isolatie
Je kunt je voorstellen dat de verveling snel toeslaat als je enkele maanden per jaar het land niet kunt bewerken en je de tijd op slechts enkele meters grond moet doorbrengen. Je raakt uiteindelijk een keer uitgekeken op je vrouw 😉 Een aantal rijstboeren merkte op dat de karpers soms wat kleurmutaties hadden, bijvoorbeeld een roodachtige vlek op het lichaam. Feitelijk waren dit gevolgen van foutjes in het DNA, ontstaan door inteelt. Door hier selectief mee te gaan kweken, ontstonden de eerste Nishikigoi, of koi zoals we ze kortgezegd noemen. Stel je hier niet te veel van voor. De eerste variëteiten waren Asagi-achtige exemplaren of bruine exemplaren met een aantal rode vlekken.
Commercialisatie
Naarmate er meer kleurmutaties (variëteiten) werden gekweekt en de kwaliteit verbeterde, werden de vissen ook buiten de beperkte radius van de rijstboeren bekend. Veel particulieren kochten één of enkele exemplaren voor de sier en plaatsten deze in vijvers bij hun huis. Deze alternatieve inkomstenbron leverde sommige rijstboeren méér op dan ze met de rijst konden verdienen. Ze schakelden over van rijs naar vis en richtten zich geheel op de kweek van koi.
Situatie
Eerst groeiden de vissen ’s zomers op in de rijstvelden en werden nadat de rijst van het veld kwam geoogst. Later werden hier specifieke vijvers voor gebouwd (mudponds). Het Niigata gebergte bleek ideaal voor de kweek van koi om verschillende redenen. Ten eerste was er een onbeperkte hoeveelheid zeer zuiver smeltwater beschikbaar waardoor een optimale waterkwaliteit continu beschikbaar was. Ten tweede kwam dit smeltwater uit de bergen en kon men het onderweg onderscheppen in mudponds, waarna het er aan de andere kant weer uit kon lopen. Hierdoor bleef het water “vers” en had men geen pompen en filters nodig (die waren er toentertijd ook nog niet). Dit, samen met de warme zomers maakten het klimaat en de omstandigheden zo goed, dat in Japan tot op de dag van vandaag de beste koi worden gekweekt.
Geschreven door:Joop van Tol
